W poszukiwaniu właściwej drogi, a precyzyjniej mówiąc: e-drogi
Prestiżowe studia na trudnym kierunku? Może jednak jakiś kierunek humanistyczny, a później zobaczymy co pokażą czas oraz ówczesne trendy na rynku pracy? Wybór zawodu często jest też dylematem pomiędzy niezbyt dochodową pasją a zawodową męczarnią przynoszącą spore zyski oraz bardzo potrzebną stabilizację życiową.
Niewielu z nas od wczesnych lat szkolnych dobrze wie, w którym kierunku będzie zmierzać. Dlatego właśnie obserwujemy spory wzrost zainteresowania tak zwanymi kompetencjami miękkimi, które pozwalają na elastyczność, sprawiają iż z łatwością lawirujemy pomiędzy stanowiskami pracy, a nawet branżami. Komunikatywność wraz z mową ciała, kreatywność, dynamizm działania, umiejętność pracy w zespole, zarządzanie czasem a także odporność na stres, bywają bardzo mile widziane jako istotne podpunkty w CV.
Dlaczego tak jest? Jednym z podstawowych czynników jest niezaprzeczalny fakt, iż światowe trendy, technologia, postęp i rozwój cywilizacyjny, szczególnie w kontekście komunikacji, nabrały takiego tempa, że praktycznie ciężko przewidzieć, jakimi urządzeniami mobilnymi będziemy posługiwać się za kilka sezonów. Zmienia się styl życia, zakupy stają się bardziej globalne. Zakup przez internet wraz z dowozem pod same drzwi mieszkania takich drobiazgów jak np.: kilku bułek, mleka, warzyw, wędliny, szamponu i wreszcie pary ciepłych skarpetek nikogo już nie dziwi. Wystarczy zalogować się na stronę internetową osiedlowego dyskontu. Nie mówiąc już o zakupie damskich butów w rozmiarze 44, których normalnie nie można dostać w sklepie tradycyjnym, czy też wymarzonej kurtki ze sklepu znajdującego się za granicą.
Skoro aktualnie wszystko można, a pomysły rodem z Lema zmieniają status z niemożliwych na szeroko dostępne, to znaczy, że ktoś tym musi zarządzać, aby działało tak, jak powinno.
Po tym długim wstępie przyszedł czas aby przyjrzeć się możliwościom jakie daje stosunkowo świeży zawód jakim jest e-commerce manager.
Nowe trendy na rynku pracy
Zawody specjalisty ds. e-commerce oraz e-commerce managera pojawiają się w coraz większej liczbie ogłoszeń. Tego typu fachowców potrzebują koncerny, duże i mniejsze przedsiębiorstwa jak również dobrze prosperujące sklepy internetowe. W ogólnopolskich portalach z ogłoszeniami pracy, a nawet w lokalnej prasie, czekają wolne wakaty na stanowiska typu: koordynator e-commerce, e-commerce project manager, manager operacyjny sklepu internetowego, lider zespołu e-commerce. Pochodnych jest całkiem sporo, co oznacza, iż sektor ten pozostaje cały czas niezagospodarowany.
Obiektywnie, rynek pracy jest zwierciadłem tego, co dzieje się w gospodarce. Skoro rośnie liczba transakcji kupna – sprzedaży za pośrednictwem internetu, to siłą rzeczy rożnie konkurencja po stronie podaży. Ta z kolei potrzebuje fachowców w swojej dziedzinie, i tym oto sposobem łatwo dojść do wniosku, iż e-commerce jako rynek pracy jest bardzo chłonny w porównaniu z innymi sektorami.
E-commerce manager, czyli kto?
E-commerce to nic innego jak sprzedaż produktów za pośrednictwem elektronicznych narzędzi. Do nawiązania transakcji potrzebny jest komputer, tablet lub aplikacja w telefonie no i oczywiście internet. Specjalista od zarządzania tego typu sprzedażą będzie więc e-commerce managerem. W brew pozorom nie jest to prosta funkcja, gdyż wymaga ona specjalistycznej wiedzy oraz umiejętności miękkich. E-commerce manager to osoba odpowiedzialna za koordynację procesów związanych z dystrybucją usług oraz produktów za pośrednictwem sieci. Począwszy od biznesowego rozpoznania rynku, poprzez nadzór nad płynnością sprzedaży, a kończąc na dobrych relacjach z klientem. Specjalista od e-commerce często prowadzi szkolenia dla osób, które tworzą lub mają dopiero tworzyć dział sprzedaży internetowej w danym sklepie. Fachowiec w tej dziedzinie odpowiada w głównej mierze za sterowanie działaniami marketingowymi, może być do tego PR-owcem oraz kimś w rodzaju rzecznika. Innymi słowy, nie wystarczy powiedzieć: „niech się sprzedaje”, a działać w taki sposób, aby faktycznie się sprzedawało.
E-commerce manager – kreatywny freelancer czy wykształcony kierunkowo specjalista?
Nowe zawody na rynku pracy to także okazja dla uczelni, szkół i firm prywatnych przeprowadzających kursy, do eksplorowania nowej dziedziny nauki. Jesteśmy aktualnie świadkami powstawania na wielu uczelniach wyższych specjalizacji czy nawet osobnych kierunków studiów związanych z e-commerce. Widząc się na stanowisku managera od e-commerce, można podjąć decyzję – czy uczyć się w tym kierunku, czy po prostu zdobyć doświadczenie otwierając swój własny e-biznes. Sceptycy nowo kreowanych kierunków studiów mawiają, iż najlepszą nauką jest praktyka, jednak każdy przyznaje, iż teorii także nigdy za wiele.
Upatrując sobie miejsce w korporacji warto udać się na studia kierunkowe w międzyczasie zdobywać dodatkowe kwalifikacje poprzez pracę np. na zlecenie np. na rzecz sklepu internetowego. Z kolei chcąc być niezależnym kreatorem własnej kariery warto zbierać cenne doświadczenie w praktyce.
Marketingowe ABC, czyli analiza rynku
Specjalista ds. e-commerce, którego zadaniem będzie nie tyle przejecie obowiązków po poprzedniku, a konkretnie znalezienie nowych rynków zbytu, musi zacząć swoją pracę od wytypowania grupy docelowej na dany produkt lub usługę, a następnie powinien znaleźć sposób na skuteczne przedstawienie oferty. Tutaj bardzo ważnymi narzędziami będzie kontent na stronie, blog ekspercki, newsletter, e-booki, mailing, działalność na portalach społecznościowych, fora internetowe. Wyłowienie klienta docelowego, przyprowadzenie go do e-sklepu, zaoferowanie mu odpowiedniego produktu lub usługi nie jest łatwym zadaniem w dobie tak wielkiej konkurencji. Kolejna sprawa to sfinalizowanie transakcji oraz pozostawienie na tyle dobrego wrażenia by klient zechciał sam polecać dane miejsce w sieci swoim znajomym i rodzinie oraz aby wracał na e-zakupy w przyszłości. Nie osiągniemy tego bez dobrej analizy rynkowej. Nie każda reklama w kanale ogólnopolskim skutecznie trafi do trzydziestu kilku milionów Polaków, nie każda reklama lokalna zawróci w głowie wszystkim potencjalnym klientom mieszkającym w promieniu kilku kilometrów, itd. Cechą dobrego managera od e-commerce będzie zatem upatrzenie grupy docelowej i posłanie im takiego komunikatu, który do nich skutecznie trafi. Odpowiedni obraz, właściwa retoryka dopasowana do wieku, do grupy społecznej, grupy zawodowej, czasem też do odpowiedniej płci to umiejętność lawirowania, zdolność przypodobania sobie potencjalnych klientów.
Kreatywny „budowniczy” e-sklepu
Manager e-commerce zarządza osobami, których zadaniem jest prowadzenie sprzedaży internetowej, pilnuje czy wszystkie procesy przechodzą zgodnie z wytycznymi, czy są zgodne z regulaminem sklepu, bierze pod uwagę ewentualny feedback pochodzący od klientów itd. To jednak nie wszystko, manager od sprzedaży internetowej powinien brać też czynny udział w budowaniu i rozbudowywaniu oferty, a wiec i całego sklepu. Często bardzo dobre owoce przynosi współpraca z grafikiem przygotowującym szablon sklepu. Wspólne zastanowienie się nad koncepcją szaty graficznej, poukładaniem modułów, rodzajem menu oraz całej nawigacji przynosi prawdziwe korzyści. Manager e-commerce orientuje się zwykle w pozornych niuansach związanych z ułożeniem kolejności modułów na stronie z bardzo ważnego powodu, chodzi o to by klientom łatwo było poruszać się w obrębie witryny. Skomplikowana nawigacja, konieczność klikania wiele razy w różne miejsca sprawia, iż spore grono klientów ucieknie bezpowrotnie tam, gdzie zakupy można zrobić w bardziej intuicyjny sposób. Aby do tego nie dopuścić, warto umieć przewidzieć reakcje internautów odwiedzających daną stronę.
Przenoszenie sukcesu tradycyjnej sprzedaży do trybu e-commerce
Wiele firm, które obecnie notuje genialne zyski z e-sprzedaży, zaczynało od sklepów stacjonarnych i rozszerzało stopniowo skalę działania właśnie o sieć internetową. Produkt cieszący się renomą w sklepie stacjonarnym, z pewnością spotka sie także z entuzjazmem wśród osób, które preferują zakupy internetowe. Warto zwrócić uwagę, iż sprzedawcy e-commerce mają coraz większe pole do popisu, gdyż od pewnego czasu do produktów chętnie kupowanych w sieci, takich jak ubrania, obuwie, drobne prezenty, sprzęt sportowy, książki, dołączyły kolejne branże. Aktualnie coraz lepiej sprzedaje się tak zwana spożywka. Kapitalnym przykładem są tu sieci handlowe, które do niedawna zapraszały tylko i wyłącznie do swoich punktów, a teraz prowadzą skuteczne akcje informacyjne związane z codziennymi, podręcznymi zakupami dowożonymi do domu klienta. Na uwagę zasługuje także branża AGD oraz meblarska. Dzięki działaniom specjalistom od marketingu i e-commerce, coraz więcej potencjalnych klientów rozumie, iż zamówienie przykładowej lodówki przez internet jest oszczędnością czasu. Przeglądając w sieci specyfikację produktu dojdziemy do identycznych wniosków jak podczas oglądania tego przedmiotu w sklepie, a i tak nie otrzymamy tego konkretnego modelu, a przyjedzie do nas identyczny z magazynu. W tym właśnie kontekście zakupy internetowe mają olbrzymią przewagę. Dobry specjalista od e-commerce zwykle nauczy sprzedawców, aby przekazywali klientom same pozytywy płynące z zakupu z e-sklepu. Prawdą jest, iż lepiej zamówić szafę przez internet wraz z jej wniesieniem np. na 4 piętro, niż jechać po nią do sklepu, kapować do samochodu i wnosić po schodach do domu. Innymi słowy, praca managera e-commerce na poziomie przekazywania informacji, ma na każdym kroku świadczyć o tym, iż lepiej jest kupić cokolwiek przez internet niż wychodzić na zakupy, mimo że dany towar można dostać dwie przecznice dalej.
E-commerce manager w social media
Narzędziami wspomagającymi sprzedaż sklepową są z pewnością wszelkie platformy do przekazywania informacji. W ostatnich latach bardzo dobrze sprawdzają się portale społecznościowe typu Facebook, Twitter, Goldenline itd. Tutaj wiadomości o naszych produktach czy usługach mogą rozchodzić się dwutorowo, poprzez komunikat sprzedawcy do potencjalnego klienta, oraz komunikaty pomiędzy klientami. Dobry produkt czy usługa będą szeroko omawiane, użytkownicy portali społecznościowych kolokwialnie mówiąc chwalą się, iż skorzystali z danej usługi, byli w konkretnym miejscu, kupili daną rzecz. Jest to przy okazji idealne, darmowe narzędzie dla specjalisty od e-commerce do wzmożenia zainteresowania produktem lub usługą. Jest jednak pewne „ale” i to nie jedno! Po pierwsze, to co sprzedajemy, musi być na tyle dobre jakościowo i musi satysfakcjonować klienta, aby chciał o tym opowiadać w superlatywach dalej. Po drugie, dodatkowo musimy umieć wzniecić zainteresowanie i utrzymać uwagę odbiorców. To drugie można prowadzić poprzez dobrze przemyślaną strategię. Częste umieszczanie atrakcyjnych wpisów, prowadzenie dyskusji z czytelnikami, oferowanie konkursów, powodowanie reakcji czytelników na daną akcję.
Ręka na pulsie
Jak już wspomniano, naszym rynkiem kieruje dynamika. Gusta i trendy szybko sie zmieniają wchodzą nowe produkty, których celem jest wyparcie tych należących do starszej generacji. Co wówczas? Jaką odpowiedź dać konkurencji? Doświadczony manager e-commerce będzie wahał się pomiędzy bardziej zmasowanymi działaniami propagującymi poprzednie rozwiązania lub zdecyduje o konieczności wprowadzenia nowych, odświeżonych produktów. Wiele zależy tutaj od branży, jednak nie ulega wątpliwości, iż manager e-commerce musi znać specyfikę swoich docelowych klientów, właśnie po to aby odnosić sukcesy w e-sprzedaży.
